Door Bart Hettema Donderdag wordt een interessante dag. Donderdag presenteert de Amaury Sport Association het parcours van de 100ste editie van de Tour de France. Een jubileumeditie.

Het wordt opnieuw een prachtige bijeenkomst daar in het Palais in Congres in Parijs.

(Ik ben er zelf vaak bij geweest. Hartelijke sfeer, veel bekenden, vooral veel mannen, veel handen schudden en het warme gevoel van een nieuw schoolreisje volgend jaar. Dik drie weken met het grootste reizende sportcircus door Frankrijk trekken. Heerlijk).

Tourdirecteur Christian Preudhomme heet de duizenden aanwezigen - journalisten en wielervolk - van harte welkom, introduceert een schitterende video-impressie van de afgelopen Tour en vervolgens kondigt hij, wederom vormgegeven in een prachtige film, het parcours van volgend jaar aan. (Die van volgend jaar wordt ongetwijfeld weer prachtig. Ze gaan zelfs drie dagen naar Corsica).

En hij houdt een toespraakje.

Waarin de strijd tegen doping even kort aan de orde komt. En waarin wordt verteld dat iedereen zijn best doet er een schone ronde van te maken.

Ik ben bang dat Preudhomme momenteel flink zit te zweten op zijn toespraak voor donderdag. Zojuist is duidelijk geworden dat Lance Armstrong zijn zeven Tourtitels moet inleveren.

Gevalletje crimineel dopingnetwerk.

Christian moet donderdag én een fijn oppeppend jubileumtoespraakje houden én het vlekje Armstrong wegpoetsen. Wat nog verdomd moeilijk wordt. Armstrong heeft de Tour jarenlang gedomineerd en ongelooflijk veel extra publiciteit gegeven. En hij heeft hem zeven keer op rij gewonnen. Nog nooit vertoond. Die prestatie wordt nu uit de boeken gehaald. Dat is geen vlekje, dat is een zwart gat.

Gelukkig hebben de afgelopen 21 jaar wel meer opingakkefietsjes opgeleverd. De Amerikaanse krant Devonport Times heeft uitgerekend dat van de 63 podiumplekken (21 maal 3) er 47 een dopingvlekje hebben. Dus de opmaat voor de Armstrong-implosie was er wel.

Wie krijgen de Tourzeges van 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004 en 2005? Ook de nummers twee, drie en vier van sommige edities hebben gezondigd. Dikke kans dat het blanco uitslagen worden, dus geen winnaar. Nu is dat een oplossing waar Fransen niet van houden. Fransen houden van elegantie en een Tour zonder winnaar kan natuurlijk niet. Dus ik ben verdraaid nieuwsgierig naar hoe ze dit gaan oplossen.

De voorzitter van de Internationale Wielerfederatie Pat McQuaid zei vandaag op een persconferentie: “Lance Armstrong deserves to be forgotten in cycling history.” Mijn god, wat een flauwekul. Lance Armstrong kan en mag nooit worden vergeten. Wat je ook van de man vindt, hij heeft tien jaar lang de fietssport gedomineerd. Weliswaar met verboden middelen, bedrog en intimidatie, maar toch. Armstrong zal niet snel worden vergeten. McQuaid des te sneller. Hij gaf leiding aan een mondiale fietsbond die amechtig achter de feiten aan fietste.

Hoe de tourdirectie het ook gaat doen en wat de uitkomst van de Lance-affaire ook is, volgend jaar staan er weer miljoenen mensen langs de weg om de renners aan te moedigen. En of daar nou nog dope-gebruikers onder zitten of niet, maakt niet uit. De Tour is nooit een puur sportfestijn geweest. De Tour is een uitputtingsslag, een schitterende reclamespot voor een schitterend land, een door commercie en belangen verpeste race, een heerlijk schaakspel op de weg, een perfect kijkbehang voor een landerige zomermiddag, het is een technisch en logistiek monster, het is een feest.

Winnaars of verliezers, gediskwalificeerd of niet, De Tour is veel groter dan het fietsen.

De Tour is het leven.

Vive Le Tour!

Het is nog niet duidelijk hoe het gisteravond uit de hand heeft kunnen lopen in Scheveningen. Honderden jongeren raakten in gevecht met elkaar en keerden zich tegen de politie toen die ingreep.

Statiegeld Nederland opent deze maand twee winkels waar mensen hun blikjes en flessen kunnen inleveren. De winkels moeten het makkelijker maken om de lege verpakkingen weg te brengen. Dat gaat met het huidige systeem in grote steden niet altijd goed.

Vooral in supermarkten staan nog lange wachtrijen voor statiegeldmachines. Dit zorgt soms voor irritaties tussen klanten en 'statiegeldverzamelaars'. De twee winkels in Rotterdam en Amsterdam moeten het begin zijn van een oplossing voor dit probleem. Maar hoe realistisch is die?

'Niet genoeg'

"Die twee statiegeldwinkels zijn een mooie service voor de supermarkten. Die worden zo ontlast. Maar verder lossen ze helemaal niks op van het probleem waar we nu mee zitten", zegt Dirk Groot, die met zijn stichting Zwerfinator zwerfafval probeert te verminderen. Hij vindt de nieuwe winkels een 'stap in de juiste richting', maar merkt op dat er nog veel moet gebeuren.

Volgens hem zijn er vooral in de grote steden te weinig inleverpunten. En dat is hét grote probleem. "Je kunt overal blikjes en flesjes kopen, maar je kunt ze bijna nergens inleveren. En voor een zo'n winkel ga je niet van Amsterdam-West naar het centrum lopen om je blikje in te leveren", denkt hij.

Geen innameplicht

Het kleine aantal innamepunten waar hij zo kritisch over is, zou vooral komen doordat er geen innameplicht is. Mensen zijn het namelijk niet verplicht om gebruikte blikjes, flesjes en kratten in te leveren. Het wordt niet gestimuleerd, zegt Groot.

"De verhouding tussen statiegeld en het product dat je koopt is helemaal zoek. Heel veel mensen vinden het gewoon niet de moeite waard." Juist doordat die stimulans uitblijft, wordt er weinig gedaan om meer innamepunten te creëren. En de drukte echt onder controle te krijgen.

'Hoe slechter ze het doen, hoe meer ze verdienen'

Bedrijven als Statiegeld Nederland maken winst op elk blikje en flesje dat niet wordt ingeleverd, legt Groot uit. "Ze doen niet meer dan nodig is. Ze verdienen er juist aan als er minder wordt ingeleverd."

"Al die miljoenen aan statiegeld die niet worden ingeleverd, dat blijft gewoon bij statiegeld Nederland", vervolgt hij. "Ze zeggen dat ze investeren in allerlei nieuwe innamepunten, verbetering van het systeem, enzovoort, maar daar zien we weinig van. Hoe slechter ze het doen, hoe beter ze verdienen."

Overlast en ongedierten

Een gevolg van dit systeem is dus dat de groep mensen die niet in een lange rij in de supermarkt wil staan, de statiegeldproducten in een normale prullenbak in huis of op straat gooit.

Bij dat laatste komen vervolgens 'verzamelaars' of 'jagers' kijken, die de afvalbakken op straat niet altijd even netjes achterlaten wanneer ze klaar zijn, volgens Groot. In grote steden zoals Rotterdam en Amsterdam zorgt dat voor overlast en soms ongedierten.

Wettelijk verplichten

Ook stevige hulp van de politiek om dit probleem op te lossen blijft uit, zegt Groot. Hij vindt dat er meer kan worden gedaan. "Een statiegeldplicht en innameplicht, dat kun je gewoon wettelijk afdwingen. In Duitsland doen ze dat ook. Daar hebben ze het zelfs op zuivelverpakkingen."

"Er worden steeds redenen verzonnen waarom het niet kan", gaat hij verder. "Maar dat is als je iets niet wil. Als je iets wel wil, dan zoek je naar oplossingen."

'Ze hebben de kennis niet'

Wat zouden de bedrijven zelf dan moeten doen om dit op te lossen? "Meer inleverpunten", herhaalt Groot. "Maar ook moet het statiegeldbedrag omhoog en moeten platte blikjes en flessen zonder etiket worden geaccepteerd. Die mag je nu niet inleveren."

Groot roept dit vanuit zijn expertise al langer, maar volgens hem is dit nog niet doorgevoerd omdat er vaak aan de verkeerde knoppen wordt gedraaid. "Ze hebben niet de kennis van de straat, maar alleen de kennis van kantoor."