Dertien jaar lang zweeg veeboer Jasper S. en toch gaf hij tijdens het grote DNA-verwantschapsonderzoek zijn DNA af, zodat hij op te sporen was. Zondagavond werd hij aangehouden op verdenking van de moord op Marianne Vaatstra uit het Friese Zwaagwesteinde.

UPDATE 14.43: Vanavond in EenVandaag kijken onder meer oud-burgemeester Piet Visser van Kollumerland en de oud-directrice Nettie Groeneveld van het asielzoekerscentrum in Kollum terug op de afgelopen jaren.

UPDATE 11.15: Jasper S., verdacht van de verkrachting van en moord op Marianne Vaatstra in 1999, heeft een nieuwe advocaat. Het gaat om de Deventer raadsman Jan Vlug. Vlug was eerder onder meer advocaat van de klusjesman uit de Deventer moordzaak.

De verdachte in de zaak-Vaatrstra zou lijden aan een aan een psychische stoornis. In 2009 verscheen S. voor de rechter wegens joyriden.

Hij zou kampen met een psychische stoornis, zo luidde toen de lezing: Een 'dissociatieve fugue' is een stoornis waarbij iemand gedurende een of meer perioden plotseling, onverwacht en doelbewust van huis gaat. Gedurende deze perioden kan hij zich zijn verleden of gedeelten daarvan niet meer herinneren.

EenVandaag-redacteur Lammert de Bruin:

Kijk hier de uitzending van gisteren terug, met onder meer vader Bauke Vaatstra en justitiedeskundige Peter van Koppen:

(Bron foto: voorpagina De Telegraaf)

Veel meer nieuwe seniorenwoningen bouwen, dat is dé grote uitdaging van nu, volgens wethouder Pieter Paul Slikker. "Dan kunnen mensen zo lang mogelijk op hun eigen plekje wonen, maar heel erg in contact met die gemeenschap en die samenleving."

Wethouder Slikker uit 's-Hertogenbosch ziet dat de bouw van goede seniorenwoningen een oplossing kan zijn voor meerdere grote problemen: de krapte op de woningmarkt, de tekorten in de thuiszorg en de eenzaamheid waar ouderen regelmatig mee kampen.

Gezamenlijke binnenruimtes en wekelijkse borrels

We spreken hem bij een complex met seniorenwoningen waar veel aandacht is voor samenleven met anderen. Bijvoorbeeld in de vorm van gezamenlijke binnenruimtes en wekelijkse borrels.

De gebouwen lijken van buiten misschien op een verzorgingshuis, maar het concept is totaal anders, zegt Slikker. "In een verzorgingshuis word je geleefd op het ritme van de zorg. Hier hou je zelf de regie over je eigen leven. Niemand wil aan het einde van zijn leven geparkeerd worden in een plek waar alleen maar oude mensen wonen en waar je zorg behoeft. Mensen willen met hun poten in de samenleving blijven staan."

'Niet alleen'

Hij gaat verder: "Hier loop je een modern complex binnen met beneden een hele grote ontmoetingsruimte waar jong en oud en de buurt elkaar ontmoet, waarbij je uitgenodigd wordt om gewoon naar de kapper in de stad te gaan, om te gaan biljarten bij de kroeg hier een paar straten verderop."

Het gevoel van saamhorigheid is ook belangrijk voor Jeanine Liethof (65). Zij woont in het Arnhemse Elderburen, waar senioren ook gezamenlijk wonen. "Het gevoel dat ik niet helemaal alleen ben, dat vind ik heel prettig."

'Je drink een kopje koffie samen'

"Als ik van m'n werk op m'n fietsje hier bij al de buren de parkeerplaats op fiets, dan denk ik: 'ik ben thuis'", gaat ze verder.

"En niet alleen vanwege deze woning, maar ook vanwege de bewoners hier. In mijn vorige huis groette de buren elkaar niet eens, maar hier is aandacht voor elkaar. Je komt af en toe bij elkaar over de vloer. Je drinkt een kopje koffie samen."

Omzien naar elkaar

Jeanine wil dat de huurdersgemeenschap zich echt voor elkaar inzet. En dat is ook nodig: "Want er zijn hier nog wel meer single dames en heren, ook op oudere leeftijd. Maar dan is het toch wel prettig dat we daar naar elkaar omzien."

"Als we zien dat een bewoner na een aantal dagen nog steeds de gordijnen dicht heeft zitten, dan gaan wij toch wel even aanbellen om te vragen of alles goed is", noemt ze als voorbeeld. "Kijk, dat soort dingen heb je natuurlijk in een misschien andere woonomgeving wat minder."

Noodzakelijk

Slikker benadrukt dat dit soort vormen van gezamenlijk wonen geen hobbyprojecten zijn, maar bittere noodzaak is. "Als we niets doen dan werkt straks 1 op de 4 mensen in de zorg. Dat gaat niet gebeuren, dus we zullen het met elkaar op een andere manier moeten organiseren."

"Ouder worden in je eigen huis, levensloopbestendig wonen, meer gemeenschappelijk wonen en ook een beetje meer zorg dragen voor elkaar", zegt hij tot slot.

Uit een inventarisatie van EenVandaag blijkt dat aanhoudende protesten er vaak toe leiden dat de geplande opvangplekken voor asielzoekers tijdelijk of definitief worden geschrapt.

Door deze aanhoudende en succesvolle protesten raakt het Centraal Opvang Asielzoekers (COA) steeds verder af van het doel van 101.000 opvangplekken. Dit zijn het aantal plekken dat de spreidingswet voorschrijft en moet voor 1 juli worden behaald.

Ophef om azc

In zeker veertien gemeenten, die samen goed zijn voor de opvang van bijna 3.000 vluchtelingen, is de afgelopen maanden een tijdelijke of definitieve streep gezet door de plannen voor een asielzoekerscentrum.

Deze inventarisatie is gedaan op basis van berichtgeving van de afgelopen maanden over opvang die geannuleerd is. Er is gekeken naar de protesten en de daaropvolgende reactie vanuit het gemeentebestuur.

Zoeken naar nieuwe opvanglocaties

Het werkelijke aantal kan nog hoger liggen, omdat ook veel gemeenten waar protest is geweest nog geen besluit hebben genomen. Zoals bijvoorbeeld in de gemeente Maashorst, waar een informatieavond over drie mogelijke opvanglocaties uit de hand liep. De avond werd beëindigd met charges van de mobiele eenheid.

De locatie in Maashorst moest in totaal 750 asielzoekers opvangen. Of dit plan kan worden doorgezet is nu nog maar de vraag. Uit de inventarisatie van EenVandaag blijkt dat er de komende weken op nog meer plekken wordt gesproken over nieuwe opvanglocaties.

Geen azc na protesten

In sommige gevallen zegt de gemeente zelf dat ze de beoogde locatie voor een azc annuleren vanwege de protesten. Dit was bijvoorbeeld het geval in de gemeente Sint Michelsgestel.

"Na de maatschappelijke en politieke onrust die is ontstaan in de gemeente, is de primaire inzet van het college gericht op nazorg en depolarisering", schrijft de gemeente op hun website.

'We zijn niet gezwicht'

In andere gevallen zijn er wel protesten geweest, maar ontkennen raadsleden daar aan toe te hebben gegeven. Zo kondigde de gemeente Hardenberg in maart aan te kijken naar zeven potentiële locaties voor een nieuwe opvang. Na dit bericht volgde er twee informatieavonden en protest.

Daarna maakte de coalitie bekend de zoektocht naar een locatie te staken. Raadslid Simone Hof (Christenunie) zei toen tegenover RTV Oost: "We zijn niet gezwicht voor de druk van een luidruchtige groep tegenstanders." Zij wijst juist naar het wankelende beleid van asielminister Marjolein Faber. Ook blijkt dat stikstof besluitvorming in de weg zit, of als argument wordt gebruikt om een azc niet te gaan bouwen.

Weinig draagvlak

Verschillende gemeenten geven na het schrappen van een locatie wel aan verder te zoeken naar een andere locatie. Dat moet ook volgens de spreidingswet. Toch hebben ze nog weinig tijd om dit voor 1 juli te regelen, omdat ze vaak al veel locaties in beeld hebben gehad.

In de gemeente Dinkelland is de beoogde locatie van de baan, maar zegt de gemeente wel verder te zoeken naar een andere locatie. CDA-raadslid Marc Smelink hoopt dat dat voor 1 juli nog lukt, maar merkt ook weinig draagvlak. Het helpt volgens hem niet mee dat Faber geen regie pakt op de spreidingswet.

Asielminister Faber moet regie pakken

Op vragen - die EenVandaag eerder aan de asielminister stelde - over de consequenties die het heeft als gemeenten geen opvang regelen, zegt Faber dat op 1 juli opnieuw te bekijken.

"Maar als de landelijke overheid geen regie pakt dan staan we als gemeente tegenover de inwoner, terwijl we daar juist naast willen staan", reageerde Smelink toen.